Pomimo stałego monitowania oraz pomimo wielu kontroli Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska Gmina Świątniki Górne nadal zanieczyszcza wody płynące przez Gminę Siepraw.

W związku ze stwierdzeniem w dniu 17 lipca 2023 r. w potoku Leńczówka, płynącym przy ul. Królewskiej w Sieprawiu silnego zanieczyszczenia wody (szarobrunatna ciecz) - Sekretarz Gminy – Michał Baran wraz z jednym z Radnych Gminy Siepraw udali się do wylotu ścieków „oczyszczonych” z oczyszczalni w Świątnikach Górnych przy ul. Ekologicznej, które to ścieki odprowadzane są do dopływu potoku Leńczówka. O godz. 18.05 na miejscu stwierdzili krystalicznie czyste wody potoku powyżej ujścia ścieków, a także szarobrunatną, nieprzejrzystą ciecz, wypływająca ze spustu ścieków ze świątnickiej oczyszczalni, która następnie zasilała wody potoku, czyniąc go silnie zanieczyszczonym.

Następnie przedstawiciele Gminy Siepraw pobrali próbkę ścieków bezpośrednio z spustu ścieków, celem oddania do laboratorium i wykonania podstawowych parametrów m. in. BZT₅, CHZT, zawiesiny i następnie porównanie ich z parametrami ścieków oczyszczonych określonych w pozwoleniu wodnoprawnym dla oczyszczalni ścieków w Świątnikach Górnych. Butelkę ze ściekami, zgodnie z zaleceniami laboratorium Wodociągów Miasta Krakowa, przechowano w lodówce do następnego dnia, w którym przekazano próbkę do badania.

Pobrana próbka „oczyszczonych” ścieków z wypustu świątnickiej oczyszczalni 17 lipca 2023 r. (które powinny być przezroczyste jak woda). Fot. UG Siepraw

W trakcie wizji wykonano zdjęcia i filmy dokumentujące ww. opisaną sytuację.

Po pobraniu próbek Sekretarz i Radny udali się przed bramę oczyszczalni w Świątnikach Górnych, przy której przywitał ich pracownik oczyszczalni. Sekretarz spytał go czy aktualnie pompują nieoczyszczone ścieki do potoku? (z budynku oczyszczalni słychać było warkot pracującego silnika). Pracownik oczyszczalni zaprzeczył i stwierdził, po pokazaniu filmiku, że tak wyglądają ścieki „oczyszczone”, oraz że „być może padający deszcz ma wpływ na kolor ścieków”. Sekretarz zapytał także, czy aktualnie z oczyszczalni wywożony jest osad. Pracownik stwierdził, że nie, gdyż poletka osadowe są likwidowane w zawiązku z przebudową oczyszczalni na pompownię, i że „będziecie musieli wytrzymać jeszcze 2 miesiące”. Sekretarz stwierdził, że nie zamierza czekać, gdyż obietnice unormowania jakości ścieków płyną z UG w Świątnikach co najmniej od 2018 i nic się w temacie nie zmienia.

Pobrane próbki „oczyszczonych” ścieków przekazano do Centralnego Laboratorium Wodociągów Miasta Krakowa S.A., gdzie zbadano odpowiednie parametry. Wyniki badań w postaci zawiesiny na poziomie 1700 mg/l, BZT5 – 760 mgO2/l, oraz ChZT – 2620 mgO2/l, świadczą o przekroczeniu dozwolonych wartości ww. parametrów w pozwoleniu wodno-prawnym dla oczyszczalni w Świątnikach odpowiednio 4800%, 3000% oraz 2000%! Otrzymawszy ww. wyniki badań w dniu 25 lipca 2023 r. Gmina Siepraw niezwłocznie zawiadomiła o sprawie: Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Krakowie (kontrola oczyszczalni i wyegzekwowanie zawieszonych kar), Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie (cofnięcie pozwolenia wodno-prawnego na zrzut oczyszczonych ścieków z oczyszczalni ), Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Krakowie (potencjalne zagrożenie epidemiologiczne), Gminę Świątniki Górne (informacja o przekroczeniach parametrów „ścieków oczyszczonych”, natychmiastowe zaprzestanie zanieczyszczania wód na terenie Gminy Siepraw).

Spust „oczyszczonych” ścieków ze świątnickiej oczyszczalni 17 lipca 2023 r. Fot. UG Siepraw.

SANEPID odmówił kontroli, przekazując zawiadomienie (zgodnie z kompetencjami) do Inspektoratu Ochrony Środowiska.

Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska zawiadomił Urząd Gminy Siepraw, że wszczął kolejną kontrolę 5 września br., oraz że o wynikach powiadomi do końca września. Powiadomienie otrzymaliśmy w dniu 30 października 2023 r. i w całości publikujemy je poniżej.

PGW Wody Polskie w dniu 16 października br. przysłały zawiadomienie o wszczęciu „z urzędu” postępowania administracyjnego na wprowadzanie ścieków komunalnych z oczyszczalni w Świątnikach Górnych do cieku bez nazwy - dopływu potoku Sieprawka z uwagi na stwierdzone nieprawidłowości w działaniu oczyszczalni i występujące przekroczenia warunków pozwolenia, w tym dopuszczalnego stężenia wskaźników zanieczyszczeń.

Urząd Miasta i Gminy Świątniki Górne odpisał lakonicznie, że przeprowadził kontrolę i wszystko działa poprawnie, a ścieki są oczyszczane, a także naiwnie tłumacząc zanieczyszczenie potoku padającym deszczem (!). Poinformował ponadto, że rozpoczęły się prace związane z realizacją zadania pn. „Budowa przepompowni ścieków PS0 oraz zbiorników retencyjnych z kanałami między obiektowymi wraz z wewnętrzną instalacją elektryczną na terenie istniejącej oczyszczalni ścieków na działce nr 1569/5 w miejscowości Świątniki Górne, gmina Świątniki Górne”. Na kolejne pismo z prośbą Urzędu Gminy Siepraw o podanie danych na temat funkcjonowania oczyszczalni w Świątnikach oraz prowadzonej tam gospodarki osadowej Urząd Gminy w Świątnikach odpowiedział, że „Gmina Siepraw nie jest organem kontrolnym w stosunku do Gminy Świątniki Górne” i nie udzielił żadnych informacji.

Miejmy nadzieję, że inwestycja na oczyszczalni w Świątnikach skończy się rychło, a wraz z nią wieloletnie kłopoty z zanieczyszczaniem środowiska na terenie Sieprawia przez Gminę Świątniki Górne.

PS. W razie stwierdzenia zanieczyszczenia potoku Leńczówka przez oczyszczalnię w Świątnikach Górnych prosimy każdorazowo przesyłać informacje o tym fakcie oraz dokumentacyjne zdjęcia na e-mail do zgłoszeń Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Krakowiezglosinterwencje@krakow.wios.gov.pl oraz do wiadomości Urzędu Gminy Siepraw gmina@siepraw.pl . Można również wykonać telefon na numer alarmowy WIOŚ: 606 382 072.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Odpowiedź Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Krakowie z 30 października 2023 r. na pismo Urzędu Gminy Siepraw z dnia 26 lipca 2023 r.

Pan

Michał Baran

Sekretarz Gminy

Dotyczy: pisma z dnia 26 lipca 2023 r., znak: GPiŚ.604.7.2018 oraz z dnia 23 października 2023 r.,

znak: GPiŚ.604.7.2018.

W odpowiedzi na wniosek o kontrolę, w związku z przedstawionymi wynikami badań ścieków odprowadzanych z gminnej oczyszczalni ścieków w Świątnikach Górnych, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie informuje, że w okresie 5.09. – 10.10.2023 r. została przeprowadzona pozaplanowa, interwencyjna kontrola Gminy Świątniki Górne w zakresie eksploatacji oczyszczalni ścieków oraz terminowości realizacji podjętej inwestycji. W wyniku kontroli stwierdzono, że ścieki dopływające do oczyszczalni są oczyszczane w pracującej istniejącej oczyszczalni natomiast nie jest zachowana praca całego ciągu technologicznego i płynne osady, które wcześniej pompowane były na zlikwidowane aktualnie poletka osadowe, wywożone są w całości z poszczególnych komór oczyszczalni przez wozy asenizacyjne przewoźnika. W dniu

wizji terenowej i oględzin wylotu ścieków po oczyszczalni tj. 5 września 2023 r. ścieki wypływające z wylotu miały szarą barwę i lekko pieniły się. W cieku, który jest odbiornikiem ścieków oczyszczonych nie było przepływu powyżej dopływu ścieków z oczyszczalni, w związku z czym w początkowym odcinku odbiornika, płynęły tylko ścieki. Nie stwierdzono zalegania osadów w korycie cieku. Przy wylocie wyczuwalna była niewielka uciążliwość zapachowa.

Pomimo utrzymania pracy oczyszczalni mogło następować okresowe pogorszenie efektów oczyszczania ścieków, gdyż od maja 2023 r. przepustowość oczyszczalni jak również dopuszczalna ilość odprowadzanych ścieków określona w pozwoleniu wodnoprawnym jest przekroczona. Przy takim przeciążeniu oczyszczalni (nawet o ponad 50 % dopuszczalnej ilości) istnieje ciągłe zagrożenie, że odprowadzane ścieki nie są dostatecznie oczyszczone. Wszystkie te fakty zostaną uwzględnione w postępowaniu w stosunku do Gminy Świątniki Górne w sprawie ustalenia opłaty podwyższonej za odprowadzanie ścieków niezgodnie z warunkami posiadanej decyzji.

W sprawie zgłoszonej w Państwa piśmie z opisem odprowadzenia w dniu 17 lipca 2023 r. nadmiernie zanieczyszczonych ścieków z oczyszczalni w Świątnikach Górnych, z użytkownikiem oczyszczalni spisano protokół przyjęcia informacji. Według wyjaśnienia „pogorszenie jakości ścieków odprowadzanych z oczyszczalni ścieków do cieku wodnego było spowodowane występującymi wzmożonymi opadami deszczu, które spowodowały zalanie oczyszczalni ścieków, co doprowadziło do częściowego wypłukania osadu czynnego …”. Użytkownik podjął działania mające na celu przywrócenie prawidłowego procesu oczyszczania ścieków.

Ze względu na potwierdzone naruszenie warunków pozwolenia wodnoprawnego użytkownikowi oczyszczalni Małopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska wydał zarządzenia pokontrolne.

Dodatkowo informujemy, że w dniu 29 czerwca 2023 r. Gmina Świątniki Górne złożyła na dzienniku podawczym WIOŚ w Krakowie wniosek o zmianę harmonogramu oraz zmianę terminu realizacji przedsięwzięcia pod nazwą: „Uporządkowanie gospodarki ściekowej – budowa kanalizacji sanitarnej wraz z przepompowniami dla Gminy Świątniki Górne” do dnia 31 października 2023 r. Wniosek został przyjęty i Małopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska orzekł o zmianie ostatecznych decyzji odraczających termin płatności opłaty podwyższonej w ten sposób, że przesunął termin odroczenia opłaty do dnia 31 października 2023 r.

Użytkownik oczyszczalni – Gmina Świątniki Górne potwierdziła ustalenia inspektorów z wizji terenowej, że we wrześniu zakończono prace ziemne związane z zabudową zbiorników retencyjnych oraz ich montażem, na ukończeniu są prace związane z zabudową pompowni PŚ0 oraz zbrojeniem jej wnętrza. Wykonano brakujący odcinek rurociągu tłocznego oraz prace związane z wykonaniem przyłącza elektrycznego pompowni. Potwierdzono, że nowy termin zakończenia realizacji inwestycji tj. 31.10.2023 r. nie jest zagrożony.

p.o. Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska

mgr inż. Barbara Żuk